via NASA https://ift.tt/2J3rt0B
Sáng sớm, Mặt Trăng, những hành tinh và Montreal
Ánh sáng ban sớm của hừng đông xuất hiện ở Montreal, bán cầu Bắc của Trái Đất, vào ngày 18 tháng 3, một ngày trước ngày Xuân phân. Vào những thời khắc cuối của ngày, khi mà ngày và đêm gần như bằng nhau ấy, Mặt Trăng ở ngay phía trên thành phố thanh bình, với những tòa nhà cao tầng và ánh điện thành phố dày đặc như những chòm sao. Tất nhiên Mặt Trăng lộ ra phần ánh sáng nhỏ khuyết dần khi đối diện với Mặt Trời đang dần nhô lên. Những người ngắm nhìn bầu trời có thể dễ dàng phát hiện ra Sao Mộc sáng lên phía trên Mặt Trăng, gần hơn phía bầu trời ở phía Sao Hỏa e thẹn, mờ nhạt. Sao Thổ, nhân vật được yêu thích của những chiếc kính viễn vọng, chỉ là chấm sáng nhỏ như đầu kim ở phía dưới xa về bên trái của điểm giao hội (conjunction) của Mặt Trăng, Sao Mộc và Sao Hỏa. Gần đường hoàng đạo (the ecliptic), thậm chí Sao Thủy đang lên cao ở đường kéo dài đến chân trời từ Sao Mộc và Sao Thổ. Những hành tinh khó nhận thấy ở phía trong ở rất gần đường chân trời, nhưng khó có thể nhìn rõ trên bầu trời buổi sáng này.
Ngày 20 tháng 3 năm 2020, Montreal, Canada.
Về ngày Xuân phân
Dù không có gì là chính thức, nhưng theo tương truyền thì ngày Xuân phân tháng Ba là tín hiệu của sự khởi đầu mùa Xuân ở Bắc bán cầu, và mùa Thu ở Nam bán cầu. Ngày Xuân phân hay Thu phân chính là dấu hiệu để phân biệt các mùa. Vào ngày này, Mặt Trời đi qua đường xích đạo, di chuyển từ Nam đến Bắc.
Ở Bắc bán cầu lúc này, ngày Xuân phân đem đến bình minh sớm hơn, hoàng hôn muộn hơn, gió nhẹ hơn, cây cối đâm chồi. Trong khi đó, ở Nam bán cầu sẽ là một mùa ngược lại, bình minh muộn hơn, hoàng hôn sớm hơn, gió thì lạnh, thời tiết khô và có lá vàng rơi.
Ngày Xuân phân, Thu phân, Đông chí, Hạ chí là hiện tượng diễn ra bởi độ nghiêng của Trái đất khi quay quanh trục và chuyển động không ngừng theo quỹ đạo của Trái Đất.
Vào ngày Xuân phân, hai bán cầu được nhận lượng ánh sáng Mặt Trời như nhau. Ngày và Đêm lúc này thường được coi là dài như nhau. Và sự thật là từ “equinox” (Xuân phân) bắt nguồn từ tiếng Latinh “aequus” nghĩa là bằng nhau (equal) và “nox” nghĩa là đêm (night). Tổ tiên của chúng ta ngày xưa, khi mà việc xác định thời gian còn chưa chính xác được như bây giờ, thì ngày và đêm vào ngày Xuân phân đối với họ gần như là dài bằng nhau. Nhưng ngày nay thì chúng ta đã biết rằng không phải như vậy.
Và có thêm một hiện tượng vào ngày Xuân phân nữa. Có thể bạn đã từng nghe về việc Mặt trời mọc “chính xác” ở phía Đông và lặn “chính xác” ở phía Tây vào ngày Xuân phân. Đúng vậy không? Đúng, gần như thế. Và điều đó đúng ở mọi nơi trên Trái Đất. Vào ngày Xuân phân, Mặt Trời xuất hiện ở đỉnh đầu vào buổi trưa khi ở Xích Đạo.
Vì thế mà không kể bạn ở đâu trên Trái Đất – trừ hai cực Bắc và Nam – bạn đều có điểm chính đông và điểm chính tây ở đường chân trời. Điểm này chỉ ra điểm giao nhau giữa chân trời và đường xích đạo trên trời – một đường tưởng tượng ngay trên đường xích đạo của Trái đất. (1)
Ngày Xuân phân năm 2020 đến vào 10:50 sáng ngày 20/3 (theo giờ Việt Nam). Mùa Xuân đã ở đây rồi <3
À hôm nay còn là ngày Quốc tế Hạnh phúc nữa nhỉ?
Have a nice day you all 🙂
(1) Lược dịch từ bài viết https://earthsky.org/astronomy-essentials/everything-you-need-to-know-vernal-or-spring-equinox